Prutas w górach Durmitor

Ostatni szczyt zdobyty przez nas w Czarnogórze – przepiękny pasiasty Prutaš (2393 m), z którego rozciąga się najładniejszy widok na góry Durmitor. Moim zdaniem jeśli macie wybrać jedną górę do zdobycia w Durmitorze, to koniecznie wybierzcie właśnie Prutaš!

Jego nazwa wzięła się od serbskiego słowa prutovi, co oznacza gałęzie – i rzeczywiście, charakterystyczne pasy warst osadowych sprawiają, że ta góra wygląda jak kopczyk gałązek.

Na początek chciałabym wyjaśnić kwestię spania na dziko w Czarnogórze. Podobno biwakowanie w tym państwie jest dozwolone (źródło tutaj) wszędzie, tylko nie nad morzem. Na stronie Parku Narodowego oraz na Summitpost piszą natomiast, że w Durmitorze można się rozbijać wyłącznie w wyznaczonych miejscach – prawdę mówiąc nie wiem, jak wyglądają takie oznaczenia. Widzieliśmy znaki np. na Bivak Skrka, ale nie byliśmy na żadnym. Założyliśmy jednak, że jeśli rozbijemy namiot przy szlaku i jakieś 100 metrów od drogi asfaltowej z Trsy do Żabljaka, to przyrody nie uszkodzimy i prawa nie złamiemy. Jakoś bardzo.

Spało się nam fantastycznie. Było bardzo cicho, ze zwierząt odwiedzały nas jedynie jakieś ptaszki (chociaż w tym PN są też niedźwiedzie – pewnie gdzieś niżej. Taką mam nadzieję). A rano po wyjściu z namiotu mamy taki fantastyczny widok:

Zdecydowanie fajniej niż na campingu! Już od 6 mijają nas ludzie chcący, tak jak my, zdobyć tego dnia Prutaš. My pakujemy dobytek wyjątkowo wcześnie bo o 7 rano, jemy szybkie śniadanie przy aucie i jedziemy na łatwiejszy i krótszy szlak, który zaczyna się w dolinie Todorov do.

Strzałka nie pozostawia żadnych wątpliwości, który to Prutaš

80% trasy to właśnie takie podejście.

Tak wcześnie rano jest w górach dość zimno, więc ponownie popełniamy błąd nie-smarowania się kremami z filtrem. Kto by o tym myślał przy 12 stopniach?

Początkowo szlak prowadzi po trawiastej dolinie, ale praktycznie od początku jest dość stromo. Po półgodzinie trawa zmienia się niestety w piargi – zresztą większość trasy to taki teren i wcale nie jest to przyjemne; trzeba bardzo uważać, by się nie osunąć. Słońce jeszcze nie wyszło zza gór i cały czas idziemy w cieniu.

Za nami: Todorov Do oraz droga Trsa-Żabljak

Jakoś nam się nie chce chodzić i wejście na Prutaš idzie nam wyjątkowo wolno…

O 9:30, po godzinie od wyjścia z Todorov Do, jesteśmy na przełęczy Ilin Do (2230 m). Tutaj padają na nas pierwsze promienie słoneczne i od razu jest przyjemniej. (Przy okazji: robiąc sobie postój na Ilin Do, rozważnie wybierajcie miejsce. Przy schodzeniu Tomek prawie skrzywdził trzy Francuzki, zrzucając na nie wielki kamień).

Wchodzimy jeszcze wyżej i docieramy do rozgałęzienia szlaków przy niewielkim polu firnowym. Tu zaczynają się fantastyczne widoki na cały Durmitor – widoczność nie jest rewelacyjna, ale dzięki drobnym chmurkom jest bardzo malowniczo.

Idziemy jeszcze wyżej i już po chwili jesteśmy. Prutaš! Schodzimy trochę ze szlaku, by przypatrzeć się z bliska przepaściom przy jego pasach i latającym po nich jaskółkom.

Pod nami jest jakieś 400 metrów w dół, jeśli nie więcej…

Granią Prutaša prowadzi szlak z Skrcko Zdrijelo, którym wczoraj przez chwilę szliśmy

Po czterdziestu minutach na szczycie postanawiamy schodzić. Mamy tego dnia Wielki Plan dojechać do morza (jak się później okaże, będziemy prawie w Albanii! Ale nie uprzedzajmy faktów). Słońce mocno już przygrzewa i Tomek zaczyna żałować, że nie wziął żadnego nakrycia głowy. Dlatego jego zejście polega na sprincie do kolejnych dużych kamieni i czekaniu na mnie w cieniu.

Wracamy do samochodu i czeka na nas niespodzianka: strażnik Parku Narodowego, pobierający opłaty za wjazd do Durmitoru! Tego jeszcze nie widzieliśmy, mimo spędzenia w tych górach trzech dni. Pan na szczęście o tym nie wie o kończy się na bilecie jednodniowym za 2,5 euro.

Już przy samochodzie… To krowie jeziorko nazywa się Pištet

Naszą uwagę przykuwa też znak „Syr, Kajmak” na tabliczce przy parkingu i strzałeczka w prawo. Idziemy więc za nią i trafiamy na niewielkie gospodarstwo, gdzie można nabyć te specjały. Bardzo sympatyczna gospodyni częstuje nas pysznym owczym serem (5 euro za kilo), kupujemy też słony kajmak, który służy do smarowania pieczywa (18 euro za kilo, my bierzemy tylko troszkę bo nie mamy lodówki a kajmak szybko się psuje). Pani ma dwie córki: małą Tanię (noszącą ze sobą cały czas kotka) i starszą Sanję, zbuntowaną nastolatkę, która robi się dużo milsza gdy mówię jej, że mamy tak samo na imię.

Z rozmowy w łamanym serbskim dowiadujemy się między innymi, że ojciec rodziny wypasa właśnie owce oraz że mieszkają oni w Durmitorze tylko trzy miesiące w roku, bo przez resztę czasu jest śnieg. Ciekawa jestem, ile potrafi tu napadać w zimie!

My tymczasem musimy już jechać nad morze… Żegnamy się z gospodynią i jej córkami, wsiadamy w dzielną Beenę i wspinamy się po raz ostatni na przełęcz Sedlo.

Do zobaczenia, Durmitorze!